Η εργοθεραπεία σαν ανθρωποκεντρικό επάγγελμα υγείας, είναι το μόνο που βοηθάει τους ανθρώπους καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους να κάνουν πράγματα που θέλουν, χρειάζεται ή αναμένεται να κάνουν, μέσα από τη θεραπευτική χρήση καθημερινών δραστηριοτήτων (έργα). Ο εργοθεραπευτής βοηθάει το παιδί να ζήσει τη ζωή του στο έπακρο ανεξάρτητα από την πάθηση, αναπηρία ή μειονεξία που πιθανόν αντιμετωπίζει. Δεν προσπαθεί μόνο να βελτιώσει ή να αλλάξει τις ικανότητες του παιδιού για να εμπλακεί σε έργα που επιθυμεί, αλλά αλλάζει και τροποποιεί και το ίδιο το έργο ή το περιβάλλον του παιδιού για να μπορέσει να ταιριάξει στις δυνατότητες του (ΑΟΤΑ & WFOT, 2012).
Πού εστιάζει η εργοθεραπεία;
Οι τομείς που επικεντρώνεται η εργοθεραπεία είναι οι:
- Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής (σίτιση, ένδυση-απόδυση, προετοιμασία απλού γεύματος, τουαλέτα, λειτουργική κινητικότητα, προσωπική υγιεινή κτλ)
- Εκπαίδευση (συμπεριφορά και συμμετοχή στο σχολείο, ενασχόληση με εργασίες σχετικές με το σχολείο κτλ)
- Παιχνίδι (δεξιότητες που χρησιμοποιεί στο παιχνίδι, αν παίζει με άλλους ή προτιμά το μοναχικό παιχνίδι, αν το παιχνίδι του είναι ανάλογο της χρονολογικής του ηλικίας κτλ)
- Ελεύθερος χρόνος (εντοπισμός ενδιαφερόντων και συμμετοχή)
- Κοινωνική συμμετοχή (συμμετοχή σε δραστηριότητες στην κοινότητα, στην οικογένεια, με συνομηλίκους-φίλους)
- Εργασία (διερεύνηση επαγγελματικών ενδιαφερόντων και δεξιοτήτων που απαιτούνται, εκτέλεση εργασίας, διερεύνηση ευκαιριών για εθελοντικές δραστηριότητες)
- Ανάπαυση και ο ύπνος (ρουτίνες ύπνου, συμμετοχή στην προετοιμασία του ύπνου)
(Κουλουμπή, 2017)
Πού μπορεί να βοηθήσει η εργοθεραπεία το παιδί μου;
Η εργοθεραπευτική παρέμβαση βοηθάει τα παιδιά με μικρές ή μεγαλύτερες δυσκολίες να συμμετέχουν πλήρως στο σχολείο, στην οικογένεια, σε κοινωνικές καταστάσεις έπειτα από ενδελεχή αξιολόγηση και θέσπιση στόχων με τη συνεργασία της οικογένειας. Πιο συγκεκριμένα βοηθάει:
- Στον αδρό συντονισμό (βελτίωση ισορροπίας, καλύτερη συνεργασία των δύο πλευρών του σώματος, στασικό έλεγχο, συντονισμό άνω και κάτω άκρων)
- Στον λεπτό συντονισμό (σύλληψη μικρών αντικειμένων, συγκράτηση και χειρισμός του μολυβιού, γραφοκινητικές δεξιότητες, χρήση ψαλιδιού, συντονισμό ματιού-χεριού)
- Στις δραστηριότητες αυτοεξυπηρέτησης (τουαλέτα, ένδυση-απόδυση, υπόδυση, άνοιγμα-κλείσιμο φερμουάρ, κούμπωμα-ξεκούμπωμα, σίτιση, υγιεινή)
- Στις συναισθηματική ρύθμιση, τις συνεργατικές δεξιότητες και τον καλύτερο έλεγχο εαυτού
- Στις κοινωνικές δεξιότητες (βλεμματική επαφή, κατάλληλη αλληλεπίδραση με άλλα άτομα, κοινωνικό και συνεργατικό παιχνίδι)
- Γνωστικός τομέας (συγκέντρωση-προσοχή, ικανότητα κατασκευής παζλ, κατασκευαστικό παιχνίδι, αναστολή παρόρμησης, οργάνωση, μνήμη, χωροχρονικός προσανατολισμός)
- Αισθητηριακή ρύθμιση & διάκριση (πως αντιδρά στην επαφή με ανθρώπους και υλικά, πως αντιδρά στα διάφορα είδη κίνησης, π.χ. κούνια, αν είναι αδέξιο στην καθημερινότητα, αν βάζει αντικείμενα στο στόμα κτλ. Θα γίνει εκτενέστερη αναφορά σε επόμενο άρθρο)
Το παιδί μου θα παίζει στην ώρα της εργοθεραπείας;
Καθώς το εσωτερικό κίνητρο είναι μεγάλης σημασίας για την επιστήμη της εργοθεραπείας στην εμπλοκή του ατόμου, η παιδιατρική εργοθεραπεία βασίζεται στο παιχνίδι.
Μέσα από κατάλληλα επιλεγμένες και οργανωμένες δραστηριότητες, τις οποίες το παιδί αντιλαμβάνεται σαν παιχνίδι, παρέχεται η ευκαιρία για μάθηση και θεραπεία. Επέρχονται αλλαγές στο νευρολογικό του σύστημα, αποκτά νέες δεξιότητες ή βελτιώνει τις ήδη υπάρχουσες, αποκτά θετικές εμπειρίες, τονώνεται η αυτοπεποίθηση του.
Συνεπώς, όσο και αν μια εργοθεραπευτική παρέμβαση μπορεί να μοιάζει με απλό παιχνίδι, εκείνη τη στιγμή πραγματοποιούνται σπουδαίες διεργασίες στο εγκέφαλο του παιδιού. Τίποτα δεν γίνεται τυχαία ή χωρίς νόημα σε μια εργοθεραπευτική συνεδρία.